Šta je levostrana, a šta desnostrana srčana slabost?
1 od 5 osoba starijih od 40 godina razviće srčanu slabost tokom života. Pobedimo ovu bolest pre nego što ona pobedi nas!
Čini se da koristite stariju verziju Internet Explorera koja nije podržana. Savetujemo da ažurirate svoj preglednik na najnoviju verziju Microsoft Edgea ili da razmislite o korišćenju drugih preglednika kao što su Chrome, Firefox ili Safari.
1 od 5 osoba starijih od 40 godina razviće srčanu slabost tokom života. Pobedimo ovu bolest pre nego što ona pobedi nas!
Postoje različiti oblici srčane slabosti koje različito lečimo. Zbog toga je pre početka lečenja potrebno uraditi detaljan pregled kako bi se ustanovilo o kom se obliku srčane slabosti radi.
Srce ne može da pumpa dovoljno krvi kako bi zadovoljilo potrebe organizma.
Levostrana
Desnostrana
Kod slabosti pretežno leve strane srca, ono ne može više da pumpa krv kroz telo da zadovolji potrebe tkiva i organa. Zbog toga krv zaostaje između leve polovine srca i krvnih sudova pluća što može dovesti do nakupljanja tečnosti u plućima uz moguć razvoj plućnog edema. Sa druge strane, zbog nemogućnosti izbacivanja dovoljne količine krvi iz leve strane srca prema periferiji, tkiva i organi su slabije snadbeveni krvlju.
Bolest prvenstveno karakteriše otežano disanje – pacijenti se često žale na nedostatak vazduha, pogotovo u naporu.
Otežano disanje (dispneja) samo je jedan od simptoma koji nam ukazuje da leva strana srca ne pumpa krv u skladu sa potrebom organizma. Osim toga može se razviti suvi kašalj, posebno izražen u ležećem položaju, ortopneja ili "srčana astma" (otežano disanje u ležećem položaju, zbog čega ste prisiljeni da spavate u sedećem položaju ili uz potporu nekoliko jastuka). Kašalj se razvija jer telo pokušava da ukloni tečnost koja zaostaje u plućima kako biste mogli nesmetano da dišete. Često su prisutni umor i malaksalost kao i ubrzan rad srca da bi se nadoknadio volumen krvi koji je potrebno isporučiti svim organima. U teškim slučajevima levostrane slabosti srca može doći do značajnog pada krvnog pritiska.
Stanja koja dovode do slabosti levog srca najčešće su: srčani udar, insuficijencija mitralnog zaliska (ventil odgovoran za protok krvi između leve pretkomore i komore; zalistak se nedovoljno zatvara pa krv teče u pogrešnom smeru), urođene anomalije srca i drugo.
Otežano disanje (dispneja) samo je jedan od simptoma koji nam ukazuje da leva strana srca ne pumpa krv u skladu sa potrebom organizma. Osim toga može se razviti suvi kašalj, posebno izražen u ležećem položaju, ortopneja ili "srčana astma" (otežano disanje u ležećem položaju, zbog čega ste prisiljeni da spavate u sedećem položaju ili uz potporu nekoliko jastuka). Često su prisutni umor i malaksalost kao i ubrzan rad srca da bi se nadoknadio volumen krvi koji je potrebno isporučiti svim organima. U teškim slučajevima levostrane slabosti srca može doći do značajnog pada krvnog pritiska.
Prepoznajte simptome slabosti leve strane srca:
Značajan pad krvnog pritiska: može se javiti u teškim slučajevima levostrane srčane slabosti, ukoliko se javi treba odmah potražiti lekara. Ostali simptomi slabosti leve strane srca su plućni edem i pleuralni izlivi, stanja koja su detaljnije objašnjena u nastavku.
Levostrana srčana slabost leči se zavisno od uzroka koji je do nje doveo.
O desnostranoj srčanoj slabosti govorimo kada je oslabljena desna polovina srca. U slučaju slabosti desnog srca, desna strana srca ne pumpa pravilno. Jedan od prvih simptoma popuštanja desne strane srca može biti otok članaka na nogama (edem). Čini Vam se da su odjednom cipele za broj manje. Pritiskom na kožu potkolenice, ostaće udubljenje koje se zadržava nekoliko minuta.
Ako je edem oko članaka prvi znak koji ste primetili, nemojte čekati i posetite svog lekara. Ponekad to može biti prvi znak slabosti srca.
Uz to, brzo dobijanje na težini ukazuje na to da se tečnost zadržava u tkivima. Prati ga često noćno mokrenje, probavne smetnje uz gubitak apetita. Nekada možete primetiti plavkastu boju kože (cijanoza), zbog neadekvatnog snadbevanja tkiva kiseonikom. Zaostajanje krvi ispred srca stvara zadržavanje vode u organima i tkivima. Nabrekle vene vrata znak su da dolazi do nakupljanja krvi ispred srca. Takođe, zbog zaostajanja krvi ispred desnog srca razvija se ascites (nakupljanje tečnosti u trbušnoj duplji).
Slabost desne strane srca može nastati usled tromboembolije plućne arterije (naglo začepljenje arterije pluća krvnim ugruškom), miokarditisa (upala srčanog mišića), ozbiljne bronhijalne astme, infarkta miokarda koji je zahvatio desnu stranu srca ili čak kao posledica akutne upale pluća.
Kod slabosti desnog srca, više krvi dolazi iz cirkulacije nego što oštećena desna komora može da prenese u pluća. Ispred desne pretkomore postoji zastoj iskorišćene (neoksigenisane) krvi. Krv iz plućne cirkulacije se vraća u sistemsku vensku cirkulaciju (gornju i donju šuplju venu, jetru i druge organe trbušne duplje i noge) što se manifestuje u obliku edema, nakupljanja tečnosti u trbušnoj duplji i nabreklih vena vrata.
Ako se radi o hroničnom obliku, simptomi slabosti desnog srca mogu dugo ostati neprimećeni – ali vremenom postaju intenzivniji i jasno uočljivi. Ako je akutni tok bolesti, simptomi se javljaju u kratkom roku. U oba slučaja, lečenje se mora započeti što je pre moguće.
Prepoznajte simptome slabosti desnog srca:
Zaostajanje krvi na periferiji stvara zadržavanje vode u tkivima i organima.
Koji god uzrok doveo do popuštanja desne strane srca, zajedničko je to da dolazi do hipoksije (tkivo ne iskorišćava ili nema dovoljnu količinu kiseonika). Posledično dolazi do stezanja malih krvnih sudova pluća, što pak vremenom dovodi do "zadebljanja" tih krvnih sudova i povišenog krvnog pritiska u plućnoj cirkulaciji. Krajnja posledica je razvoj plućne hipertenzije.
Ako se radi o hroničnom obliku, simptomi slabosti desne strane srca mogu dugo proći nezapaženo - ali vremenom postaju intenzivniji i jasno vidljivi. Ako je akutni oblik bolesti, simptomi se javljaju u kratkom roku. U oba slučaja potrebno je započeti lečenje što je pre moguće.
Vrlo često slabost desne strane srca nastaje kao posledica popuštanja leve strane srca. Kada je levo srce toliko oslabljeno, povećani pritisak prenosi se nazad u pluća što na kraju oštećuje desnu stranu srca. Kada desna strana srca izgubi snagu pumpanja, krv se vraća u vene uzrokujući edeme. Tada govorimo o globalnoj srčanoj slabosti.
Bilo da se radi o desnostranoj, levostranoj ili globalnoj slabosti srca, veoma je bitno da pratite Vaše simptome i držite ih pod kontrolom. Naučite na vreme da prepoznate periode pogoršanja kako biste ih zaustavili na vreme.