Čini se da koristite stariju verziju Internet Explorera koja nije podržana. Savetujemo da ažurirate svoj preglednik na najnoviju verziju Microsoft Edgea ili da razmislite o korišćenju drugih preglednika kao što su Chrome, Firefox ili Safari.

li

Ljudi se generalno više plaše dijagnoze moždanog udara (41%), uznapredovanog karcinoma (43%) ili infarkta miokarda (12%) od dijagnoze srčane slabosti (4%), iako je pokazano da više ljudi umire od srčane slabosti nego od navedenih oboljenja. 

 

Važnost pravovremene dijagnoze srčane slabosti

Zašto je to tako? Saznajte više. 

Dostupne dijagnostičke metode

Starenje stanovništva i produženje života srčanih bolesnika savremenim terapijskim metodama lečenja dovelo je do sve veće prevalence srčane slabosti. Rano prepoznavanje simptoma i postavljanje tačne dijagnoze su ključni za pravovremeno i optimalno lečenje srčane slabosti! Saznajte na koji način se može postaviti dijagnoza.

 

Razgovor-s-liječnikom-(anamneza)---850-x-500.jpg

Razgovor sa lekarom (anamneza)

Ovo je prvi ali i najvažniji korak u postavljanju dijagnoze i naziva se anamneza. Lekar će Vam postaviti niz pitanja kako bi saznao koje tegobe Vas muče, kada su one počele i koliko dugo već traju. Važno je da date što tačnije podatke - u kojim situacijama se tegobe javljaju ili da li postoji istorija bolesti u porodici?

Klinički pregled

Nakon razgovora sa Vama lekar će obaviti detaljan klinički pregled. Najčešći simptomi srčane slabosti uključuju: otežano disanje i/ili nedostatak vazduha, umor (slabo podnošenje napora), kašalj i oticanje potkolenica. Moguć je takođe i nagli porast telesne težine, usled nakupljanja slobodne tečnosti. Lekar može, slušajući srce stetoskopom, da utvrdi nepravilan srčani ritam ili poremećaj u radu srčanih zalistaka kao moguće uzroke srčane slabosti. Boja kože i temperatura takođe su važni za dijagnostiku srca jer pokazuju koliko je telo prokrvljeno. Fizikalnim pregledom možemo isključiti druge bolesti koje uzrokuju slične simptome kao srčana slabost.

Fizikalni-pregled-850-x-500.jpg
 Krvne-pretrage---850-x-500.jpg

Analize iz krvi

Ovo su rutinski testovi kako bi se proverilo koliko efikasno rade Vaši bubrezi i jetra. Takođe, ako imate anemiju (manje crvenih krvnih zrnaca nego što je normalno ili manje hemoglobina nego što je normalno u svakom crvenom krvnom zrncu) ili probleme sa štitnom žlezdom (žlezda na vratu), biće urađene analize krvi kako bi se utvrdilo da li je na ove abnormalnosti uticala srčana slabost ili je obrnuto, da su pak ova oboljenja izazvala ili pogoršala srčanu slabost.

Verovatno će se obaviti posebna krvna analiza kojom se mere takozvani natriuretski peptidi (vrsta hormona koje proizvodi srce), čije povišene vrednosti pokazuju da li postoji opasnost od srčane slabosti. To je najvažnija krvna analiza u postavljanju dijagnoze srčane slabosti.

Elektrokardiogram (EKG)

Ovo je test kojom lekar prati rad Vašeg srca i koji daje mnogo informacija. Pokazuje da li srce kuca prebrzo ili presporo, da li imate neku vrstu aritmije, da li ste u prošlosti imali, ili u sadašnjosti imate problema sa srcem, ili krvnim sudovima srca.

Možda će biti potrebno obaviti druga, složenija ispitivanja koja mogu pomoći lekarima da razumeju šta se dešava sa Vašim srcem.

Elektrokardiogram-(EKG)---850-x-500.jpg
 Ultrazvučni-pregled-(ehokardiografija)---850-x-500.jpg

Ultrazvučni pregled (ehokardiografija)

Ultrazvuk srca pomaže u proceni dimenzija srca, funkciji srčanih zalistaka, sistolne funkcije srca tj. najčešće ejekcione frakcije (EF), poremećaja kontrakcije srčanog zida, hipertrofije leve komore, dijastolne funkcije srca, proceni funkcije desne komore i perikardnog izliva.

Takođe se može otkriti postojanje ugrušaka ili tumora unutar srčanih šupljina, kalcifikacije srčanih zalistaka kao i poremećaji mitralnog prstena i zida aorte.

Rendgen grudnog koša

Ovo ispitivanje nije toliko specifično, ali može ukazati da li postoji uvećanje srca (kardiomegalija), izliv (nakupljanje tečnosti u grudnom košu) ili zadržavanje krvi u plućima (plućna kongestija). Radi se o jednostavnom i bezbolnom ispitivanju koje traje svega nekoliko minuta.

Rendgenski snimak može ukazati i na druge bolesti kojima možemo isključiti dijagnozu srčane slabosti, kao što su upalne bolesti pluća ili različiti tumori.

Rentgen-prsnog-koša---850-x-500.jpg
linija3

Nabrojana su osnovna dijagnostička ispitivanja na osnovu kojih je moguće postaviti dijagnozu srčane slabosti. Ponekad će biti potrebno uraditi dodatna, nešto specifičnija ispitivanja, kao što su testovi plućne funkcije, stres testovi, MSCT koronarna angiografija ili pregled krvnih sudova srca putem katetera tzv. koronarografija.

linija3

Dodatna dijagnostička ispitivanja

Koronarna angiografija (koronarografija): Visoko specifična, invazivna dijagnostička metoda kojom se pomoću sofisticirane radiološke aparature prikazuju krvni sudovi srca ili koronarne arterije. Izvodi se specijalnim kateterom i primenom kontrastnog sredstva. Sastoji se od toga da se punkcijom arterije u području (obično) desne prepone ili podlaktice ruke uvodi posebno dizajniran kateter i vodi retrogradno kroz navedenu arteriju i aortu do samih koronarnih arterija. Preko njega se u koronarnu arteriju ubrizgava rendgenski kontrast koji ispuni arteriju celim njenim tokom, i prikaže eventualna suženja.

MSCT koronarografija: Minimalno invazivno dijagnostičko ispitivanje pri kojem se koristi intravenska primena jodnog kontrastnog sredstva i CT skeniranje krvnih sudova srca kako bi se ispitao protok kroz njih. Slike dobijene CT skeniranjem mogu se preoblikovati u više preseka, pa čak i u trodimenzionalne (3D) slike.

Perfuziona scintigrafija srca: To je slikovna dijagnostička metoda za prikaz prokrvljenosti miokarda, korišćenjem radiofarmaka koji se nakupljaju u miokardu. U područjima sa lošom prokrvljenošću, ćelije srčanog mišića apsorbuju manje radiofarmaka ili uopšte ne sadrže radioaktivne čestice. Cilj ovog ispitivanja je detekcija ishemijskih (u kojima je oslabljen ili prekinut protok krvi) ili ožiljnih delova srčanog mišića. U većini slučajeva jedno snimanje se izvodi u mirovanju, a jedno se izvodi pod opterećenjem, u stresu (stres scintigrafija) koristeći bicikl ergometar.

Srčana slabost - dijagnoza i lečenje

Video „Postavljanje dijagnoze srčane slabosti“ daje pregled na koji način postaviti dijagnozu srčane slabosti i koja su osnovna ispitivanja koje je potrebno uraditi u cilju postavljanja dijagnoze. O ovoj temi saznajte više u videu dr Gorana Lončara, kardiologa na Institutu za kardiovaskularne bolesti Dedinje i kliničkog asistenta Medicinskog fakulteta u Beogradu.

SM2303156434
li

 

Objašnjenje skraćenica:

  • EF, ejekciona frakcija
  • EFLV, ejekciona frakcija leve komore 
  • MSCT, skener sa velikim brojem preseka 
  • LV, leva komora

Literatura:

  1. McDonagh TA. et al 2021 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure. Eur Heart Jour (2021) 42, 3599-3726; doi:10.1093/eurheartj/ehab368 
  2. Heart failure-NHS. Dostupno na: https://www.nhs.uk/conditions/heart-failure/ - pristupljeno januara 2023.
  3. Američka udruga za srce: Srčana slabost. Dostupno na: www.heart.org/en/health-topics/heart-failure - pristupljeno januara 2023.
  4. MSD priručnik dijagnostike i terapije. Dostuono na: http://msd-prirucnici.placebo.hr/msd-prirucnik/kardiologija/zatajivanje-srca-i-kardiomiopatije/zatajivanje-srca - pristupljeno januara 2023.
  5. TNS UK Limited, Mart 2014. Survey of 11000 members of the public aged 50+ years old in Europe, funded by Novartis Pharmaceuticals
  6. Zdravstveno-statistički godišnjak Republike Srbije 2021. Dostupno na: https://www.batut.org.rs/index.php?content=77 - pristupljeno januara 2023.
SM2403291185